Search Results

TUIS BEVINDINGE MAATSTEKE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Regenerative Praktyke Waar ons begin het Die regeneratiewe boerderyprojek is onderneem om die sleutelsuksesfaktore vir langtermyn volhoubare boerderybesighede in Namibië te identifiseer. 2012 Bekendstelling van Namibië weiveldbestuursbeleid en -strategie 2015-2019 Bespoediging van die implementering van die sterrestelsel wat deur die EU en die Ministerie van Landbou befonds word 2020 NLU-herlewingsprogram begin 2022 Middagete van Regenerating Namibia se Veeboere-boekie Wat ons geleer het Van die plase wat by die studie ingesluit is, terugvoer wat deur die gemeenskap ingedien is en ontleding wat oor akademiese studies gedoen is, is dit wat ons geleer het. Verken Gevallestudies Moenie 'n buitestander wees nie: Raak betrokke deur een van die NLU-boereverenigings en help om 'n verskil in die landbousektor te maak. Beskou

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Plaasfeite BESKRYWING Oostelike Sandveld. ONDERNEMING Spekulasie: Koop in beeste met hoë gewigstoename potensiaal, vetmaak en verkoop. EIENDOMSGROOTTE 6700 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Nie-aggressiewe bush- verdikking; erge ryp. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Vir die afgelope 66 jaar is die gemiddeld 433 mm; laagste 164 mm; hoogste 832 mm. HOOGTE 1286 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Besit; voltydse bestuur. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Chris wil die plaas tot sy optimum potensiaal ontwikkel, begin by die grasse, en dan al die ander moontlikhede, soos droëland-mielieproduksie en groenteverbouing. HOOFVERNUWING Bosuitdunning en w eiveldbestuur teen lae digtheid met lang herstelperiodes. Die sigbare uitbreiding van vingergras polle wat hulself as hardlopers in ’n reguit lyn (links) gevestig het. Vingergras wat van binne ’n ou Stipagrostis-pol groei. Chris glo beweiding van beeste teen lae digthede laat die Stipagrostis oorrus, wat ideale omstandighede skep vir die vestiging van ander breëblaargrasse (regs). INSPIRERENDE VOORSTEL VAN DIE BOER: Die dae van die kleinboer is verby. Boere moet nou groter dink, saamwerk en hulpbronne deel. ’n Idee vir die toekoms sou wees om die potensiaal van ’n versameling plase in dieselfde gebied te bepaal, gebaseer op reënval, grondwater, ryp en bewerkbare grond. As sodanig kan ’n grondpotensiaalplan ontwikkel word, wat die stigting van ’n maatskappy sal insluit waaronder al hierdie plase bestuur sal word. Die maatskappy sal ’n direkteur insluit om die plase as ’n maatskappy te bestuur en vaardige tegniese mense om die onderneming se potensiaal te verwesenlik. Die plaaseienaars sal nie by die daaglikse besluitneming betrokke wees nie, maar sal dividende ontvang volgens hul bydraes tot die onderneming. Sleutel resultate Sedert Chris ’n koeikalfkudde bestuur, moes hy nog nooit vee verkoop of verskuif weens droogte nie. Lugbespuiting van bosdoders het ’n goeie balans van bome, smaaklike breëblaar struike, kruide en grasse gelaat. In plaas daarvan om ses jaar ná die lugbespuiting bosdoders vir nasorg te gebruik, word vuur gebruik. Die kampe word vir een jaar gerus om brandmateriaal op te bou vir beheerde brand. Brand is goedkoper en doeltreffender as bosdoders. Lae insetkoste ná lugbespuiting. Verskeie meerjarige grasse het onder verskeie toestande teruggekeer. Herlewing is duidelik aan die gang. Vingergras (Digitaria) en Brachiaria keer terug in gebiede waar groot bome gevrek het ná die lugbespuiting. Aangesien geen houtskoolproduksie plaasgevind het nie, vestig die grasse onder hierdie dooie bome. Panicum neem oor by die suurgras (Schmidtia) in die riviergebiede en begin nou in die oopte inbeweeg. Aangesien ryp die sekelbos (Dichrostachys) in die gebied beheer, bly dit op ’n bruikbare hoogte. Kweekgras (Cynodon) het gaandeweg die dongas oortrek, wat nou skuins in plaas van steil is. Dit dui daarop dat die water op die grond bly en nie vinnig en sterk vloei nie, of skade langs die vloei-area veroorsaak nie. Plaas Dabis (Oos) Chris Coetzee sê die koste van ’n bakkie wat in 1970 gekoop is (R2 200), is vandag dieselfde gemeet aan die geldwaarde van die hoeveelheid speenkalwers wat verkoop moet word. Motors is nie duurder nie; plaasproduktiwiteit het eerder drasties afgeneem, en dit moet ons as ’n besigheid, as ’n wetenskap en as ’n kuns intensief ondersoek. Sleutel wenke Om ’n goeie boer te wees moet jy jou plaas leer ken (m.a.w. die verskillende grondlae en hoe hulle funksioneer, hergroeitempo’s op verskillende gronde, bewerkbare gronde, gebiede met die beste potensiaal, ens.) Elke plant (grasse, kruide, bosse, struike en bome) het ’n funksie sowel as ’n rede om te wees waar dit is. Leer ken die plante op jou plaas, en hoe om hulle te bestuur. Waterpunte is goeie bestokking-aanwysers. As die waterpunt deur eenjarige plante oorheers word, is grond oorbestok; as dit deur goeie meerjariges oorheers word, beweeg jy in die regte rigting. Stap ná elke bestuursaksie van tyd tot tyd deur die kampe en neem waar wat gebeur het. Wat het verbeter en wat nie? Wanneer jy bos beheer, maak nie saak watter metode jy gebruik nie. Maak seker dat jy genoeg groot bome laat om skadu en skuiling en genoeg smaaklike bos te bied. Dit is noodsaaklik vir diereprestasie sowel as die handhawing van gesonde biodiversiteit van bome, bosse, struike, kruide en grasse. Wanneer om na die volgende kamp te skuif: • Weet wat om van elke kamp te verwag (d.w.s. wat is daar, kwaliteit en kwantiteit met betrekking tot tyd bestee in die kamp, diereprestasie en stimulering van gesogte plante).. • Wanneer lekverbruik toeneem en/of diere meer tyd by die water deurbring, beweeg na die volgende kamp. • Let op wat geëet word. Skuif die diere sodat die gesogte plante nie weer geëet word nie. Jy moet beplan wat om wanneer en waar te doen, en jy moet besluit watter benadering jou die beste marginale uitkoms gee (d.w.s. die hoogste opbrengs vir geld bestee). Moenie bosdoders gebruik in riviere of gebiede wat ’n vlak sandlaag (2 meter) met ’n kleilaag onder het nie. Dit dring die sandlaag binne, maar beweeg sywaarts bo die kleilaag en maak bome dood ver van waar die chemiese middel toegedien is.

Visitors can access videos created by the NAU projects in support of the agricultural community. NAU-projekte Droogteondersteuning vir ons boere Episode 19 Vandag vertel Piet Gouws ons van die ondersteunende rol wat ‘n boervrou en hulle familie speel. Episode 18 Vandag gesels ons met Danie de Lange en Chris Smit oor alternatiewe ruvoerbronne, spesifiek vir kleinveeboere. Episode 17 Vandag deel Egbert Hoff sy insigte oor die huidige droogte. Neem asseblief kennis dat hierdie video in Duits is, maar Engelse onderskrifte is bygevoeg. Episode 16 Vandag deel dr. Louis du Pisani advies oor hoe om finansies te bestuur tydens ’n droogte. Ouer episodes is beskikbaar op ons YouTube kanaal.

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Noordelike Doringveld. ONDERNEMING Beesproduksie op aangeplante weiding en duine; sorghum en grondbone as dekgewas/kontantgewas. EIENDOMSGROOTTE 5258 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA : Baie aggressiewe bosverdigting; bietjie ryp. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld: 450 mm. VERHOOGING 1230 meter bo seespieël BESIT OF HUUR Besit; voltydse bestuur HOOFINNOVASIE : Meganiese skoonmaak van landerye; handaanplanting van bloubuffel (Cenchrus sp.) in kampe. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Ná die uitbreking van bek-en-klouseer in 1961 was dit droogte. Aangesien die plaas vol bestok was en geen verkope moontlik was nie, het dit die grondslag gelê vir die bosindringing. In die goeie reënjare van die 1970’s het die bosse ontplof en uiteindelik die plaas oorgeneem. Die bestokking van die plaas het gedaal, wat groot finansiële implikasies veroorsaak het – tot so ’n mate dat iets gedoen moes word. ’n Digte, aggressief beboste area (links). ’n Skoongemaakte bloubuffelland waar stompe ook verwyder is – tans ’n hoogs produktiewe bloubuffelarea (regs). Sleutel resultate Nadat ’n baie suksesvolle manier ontwikkel is om landerye meganies skoon te maak en bloubuffelweiding te vestig, beskou die familie nie chemiese behandeling as die regte metode nie 1000 hektaar bloubuffelweiding is gevestig. Uit ondervinding is geleer dat ontbossing gevolg deur aanhoudende beweiding daartoe lei dat die bos ná agt jaar terugkeer Om die stryd te oorkom om by te bly met die produksie van bloubuffel, word ’n hoëdigtheid, vinnige wisseling van diere ondersoek om bloubuffel-groei in die groeiseisoen te handhaaf. Wanneer die bloubuffelweiding verswak word, word dit eers met grondbone herplant, en dan met sorghum in die volgende seisoen wat bewei word voordat dit weer met bloubuffel aangeplant word. Ons bestokking en digthede was te laag en ons herstelperiodes te lank om die bloubuffel doeltreffend te stimuleer en hulle in ’n produktiewe groeitoestand van hoë gehalte te hou. Plase met soortgelyke reënval in Suid-Afrika beoog om 200 kg/ha te produseer op bloubuffelweiding wat 15 jaar gelede gevestig is. Met 1 000 ha bloubuffel wat reeds op die plaas Blystroom gevestig is, is die potensiaal geweldig groot, selfs al kan net ’n kwart hiervan bereik word. Plaas Blystroom Dawie Kok. Drie generasies Blystroom-boere beoordeel die uitwerking van ’n onbeplande brand op produksie. Sedert die 1970’s het hulle teen bosindringing geveg. Handontbossing en die aanplant van bloubuffel (Cenchrus sp.) is hul oplossing vir die probleem. Kontant- en dekgewasse word tans ondersoek. Sleutel wenke Vir aggressiewe verbossing in gebiede met goeie grond en goeie reënval, maak dit sin om jou aanslag op te skerp deur die mees koste-effektiewe maniere te gebruik om van die bos ontslae te raak. Bloubuffelweiding is produktief. Jy moet egter seker maak dat jy genoeg diere het om hulle te bewei om die bloubuffel doeltreffend te stimuleer en hulle in ’n produktiewe en hoë gehalte groeitoestand te hou. Benaderings VEERKRAGTIGHEID VAN DIE PLAAS Laedigtheidbeweiding beteken die bees vreet selektief en die bloubuffel rus te veel. Dit lei tot lang, harde gras met slegs klein hoeveelhede goeie kwaliteitvoer op hul punte. Laedigtheidbeweiding moedig ook ander grasspesies van swakker gehalte aan om te vestig. Die bloubuffel-aangeplante lande sal baat vind by ’n hoë digtheid, vinnig bewegende rotasiebenadering om hul groei te handhaaf, om die plantgrondbouproses te stimuleer, en om goeie diereprestasie en hoë produksie per hektaar te verskaf. Dit sal die bloubuffel-polle aanmoedig om groter te word en langs die grond te kruip om nuwe plante te vestig. Hierdie benadering sal die aangeplante bloubuffelweiding in staat stel om langer te hou voordat dit bykomende ingryping vereis. Die veerkragtigheid en inkomstegenererende potensiaal van hierdie landerye kan verbeter word deur hoëdigtheid, vinnig-roterende selektiewe beweiding toe te pas om die plante te stimuleer KEUSE VAN DIER/S Braunvieh- en Nguni-kruisings op ’n bloubuffel land wat vir die eerste keer in 2005-6 aangeplant is en nou herplant moet word.

Algemene inligting Missieverklaring Kernwaardes Bystand aan opkomende boere NAU-struktuur Kommunikasiestelsels Die Namibië Landbou-unie lei die georganiseerde landbou in Namibië aan die spits. Dié nasionale organisasie het hom in sy 75 jaar van bestaan goed gevestig as die spreekbuis en bemiddelaar van die kommersiële boer. Die NLU verteenwoordig nie net die boere se gedagtes en aspirasies vooraf nie, maar poog ook om die totale landbougemeenskap te ontwikkel. Wie moet lid word? Lidmaatskap is vrywillig. Enige entrepreneur van 18 jaar en ouer wat landbougrond besit, grond huur, 'n deeltydse boer is of self grond beset, kan 'n lid van die NLU word via 'nboerevereniging . Die NLU finansier homself deur die intekening van sy lede en heffings op produkte. NLU Missieverklaring Om 'n bevorderlike omgewing vir volhoubare landbou te bevorder. Mission Statement Kernwaardes die landbou met eerlikheid, integriteit en deursigtigheid te dien verteenwoordig sy lede ongeag ras, geslag, politieke- of godsdienstige affiliasie aanvaar verantwoordelikheid en waardeer lojaliteit waardeer vrede, veiligheid en stabiliteit waardeer welvaart binne volhoubaarheid Strategiese doelwitte om eenheid en harmonie onder landbouprodusente te skep om duidelikheid en sekuriteit oor grondeienaarskap/regte en grondgebruik te verkry om optimale en volhoubare benutting van landboupotensiaal te verseker om stelsels te vestig vir effektiewe en doeltreffende kommunikasie met alle belanghebbendes menslike kapasiteit te verbeter en om die NLU effektief en doeltreffend te bestuur Die bereiking van die doelwitte Om hierdie doelwitte te bereik, het die NLU werk in noue samewerking met die Namibia National Farmers Union en ander belanghebbendes onderhandel en aanbevelings aan die regering maak volhoubare landbouproduksie te bevorder diversifikasie van landbouproduksie te bevorder boere se betrokkenheid by die waardeketting te ondersoek en te bevorder aan sy lede en ander belanghebbendes te kommunikeer doeltreffende strukture op nasionale, streeks- en plaaslike vlakke te vestig ondersteun opkomende boere in kommersiële landboupraktyke Core Values Bystand aan opkomende boere Die NLU en NNFU (Namibia National Farmers Union) het 'n gesamentlike program onder die vaandel van "Emerging Commercial Farmers Support Programme" geloods ten einde opkomende boere by te staan t.o.v. oordrag van kennis en ervaring aan opkomende boere organisering van opkomende boere die vestiging van kommersiële bestuursvaardighede ondersteuning in praktiese boerderyvaardighede Emerging farmers NAU-struktuur NAU structure Kommunikasiestelsels Die NLU kommunikeer met sy lede en die publiek deur die maandelikseAgriForum publikasie weeklikse radioprogramme: Landboumikrofoon op die Afrikaanse Diens van die NBC word Saterdagoggende om 06:00 en Sondagmiddae om 13:15 uitgesaai Boere inligting op die Duitse diens van die NBC op Saterdae om 13:15 en Maandae om 12:00 Landbou Joernaal Saterdae op Kanaal 7 om 06:00 die weeklikse NLU-nuusbrief, insluitend die NLU Smalls die NAU-webwerf die NAU Facebook-blad Communication Systems

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Oostelike Sandveld. ONDERNEMING Ultrahoëdigtheidbeweiding (UHDG) beesboerdery met aangeplante weiding sowel as veld; koeikalf-, speenkalf- en osproduksiestelsel. EIENDOMSGROOTTE 7 400 ha (insluitend 690 ha bloubuffel en gemengde graslande). FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Sanderige area met matig aggressiewe bosverdigting en ryp. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld 483 mm, laagste 250 mm, hoogste 900 mm (2000-2022). HOOGTE 1580 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Besit (Kühl/Rösemann-familie), voltydse bestuur. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Nadat die Rösemanns die plaas in 2018 oorgeneem het, het hulle besluit om beeste te verkoop om die bestokking tot volhoubare perke aan te pas en die ultrahoëdigtheidbeweiding (UHDG) benadering toe te pas HOOFINNOVASIE Ultrahoëdigtheidbeweiding op aangeplante bloubuffelweiding in die groeiseisoen en op veld in die nie-groeiseisoen, terwyl ’n goed aangepaste kudde gevestig word wat nie-selektief wei nie. Voervoer vir diere: Die gemiddelde hoeveelheid beskikbare gras en bos in kilogram per hektaar is onderskeidelik 1 391 en 454 wat ’n totaal van 1 845 kg/ha voer aan die vee beskikbaar stel. Boomdigtheid: Die gemiddelde houtagtige boomdigtheid is 1 111 TE/ha (boomekwivalente per hektaar). Biodiversiteit: Die gras- en boskomponent bestaan onderskeidelik uit 12 en 9 spesies. Die biodiversiteit-indeks van die plaas is ’n medium waarde (0,6) wat daarop dui dat ’n paar spesies die grasse en bosse wat op die plaas groei, begin oorheers. Sleutel resultate Kon ’n goed aangepaste kudde deur die 2019-droogte handhaaf Verbeterde beesprestasie. Verbeterde grondbedekking en grasproduksie. Toename in winsgewendheid. Plaas Tokat Dit is Detlev en Stephanie Rösemann se leuse: Beplan en begin dan. Moenie te lank huiwer nie. Weet waarheen jy wil gaan, begin met wat jy het, doen wat jy kan en verbeter soos jy aangaan. Sleutel wenke As jy UHDG beoefen, word daaglikse besoeke aan die veetroppe vereis om te verseker dat die beeste vol (goed gevoer) is en die toepaslike versorging ontvang, wat lei tot behoorlike liggaamskondisie, goeie gesondheid en blink pelse. UHDG is nie ’n kitsoplossing nie; ’n gefokusde ingesteldheid en die nodige geduld sal egter lonende resultate meebring. Beplan vooruit om voorsiening te maak vir wat nodig is met betrekking tot diere en infrastruktuur (of die vervanging daarvan). Doen vooraf deeglike finansiële beplanning om hierdie uitgawes te hanteer. Belê vroegtydig in welvaartgenererende uitgawes: genetika (goeie beeste), hanteringsinfrastruktuur, waterstelsels, en dergelike. Enige weidingbestuurbenadering moet in harmonie werk met die tipe bees wat gebruik word; daarom moet die keuse van die gepaste genetika van die begin af ’n prioriteit wees. Maak seker jy het vroegryp, goed aangepaste vee – hulle is die sleutel tot jou sukses. Aangepaste beeste vreet wel bos en presteer baie goed daarop. Probeer sover as moontlik om aangepaste bulle in jou onmiddellike omgewing te koop. Weens weidingdruk is ’n laer dragtigheidsyfer ’n gegewe, vergeleke met konvensionele boerderypraktyke. Hierdie laer dragtigheidsyfer word egter geneutraliseer deur hoër bestokking. Om ’n volhoubare beesboerdery te bedryf fokus op die kombinasie van faktore vir ’n ’produk’ wat optimale wins per ha genereer. Vermy slaggate soos om beste individuele gewig of prys per dier te probeer najaag. Benaderings VEERKRAGTIGHEID VAN DIE PLAAS Ekologiese en finansiële veerkragtigheid is tydens en ná die 2019-droogte bereik. Bestokking het sedert 2018 van 25 kg/ha tot 41 kg/ha toegeneem. GELDMAAK POTENSIAAL VAN DIE PLAAS ’n Gemiddelde kalfpersentasie van 62% is behaal sedert 2019. Die lewende gewig wat op die plaas geproduseer is, het toegeneem van 6 kg/ha tot 15 kg/ha sedert 2018. Die kalfpersentasie is laag, maar die Rösemanns meen dit word uitgebalanseer deur die verhoogde bestokking. KEUSE VAN DIER/ E Die basiese beginsel van beesseleksie word toegepas, is om daardie diere wat reproduseer terug te hou, ongeag van ras en voorkoms. Die meeste van die tyd bied hierdie diere die ’volle pakket’ met die beste liggaamskondisie wat spruit uit nie-selektiewe beweiding.

KONTAK Dankie vir jou belangstelling in die NLU. Om ons te kontak, kontak ons asseblief via: Indien Dankie dat jy ingedien het. Adres AgriHuis Cnr Robert Mugabe & Sinclair Streets Windhoek NAMIBIË [email protected] Tel +264 61 237 838

Suiwelprodusentevereniging (DPA) Oor Bestuur Die Suiwelprodusentevereniging is by die Namibië Landbou-unie geaffilieer. Visie van die DPA Om 'n suiwelbedryf te skep wat die bekostigbare, voorkeurkeuse van voeding verskaf wat vir almal toeganklik is, en sodoende die lewensgehalte van elke Namibiese burger te verbeter. Missie van die DPA Om die verbruik van natuurlike Namibiese suiwelprodukte van hoë gehalte te verhoog deur mededingend verbruikersvereistes te skep en te bevredig, en deur billike deelname aan 'n bemagtigende regulatoriese omgewing. Alhoewel dit tans 'n relatief klein bedryf is, word die suiwelsektor van Namibië deur die Ministerie van Handel en Nywerheid van Namibië sowel as die Ministerie van Landbou, Water en Bosbou van strategiese belang vir voedselselfvoorsiening beskou. Ongeveer 80% van alle suiwelprodusente in Namibië is lede van die Suiwelprodusentevereniging en dra by tot sy finansies deur vrywillige heffings betaal per liter melk wat aan Namibia Dairies verkoop word. Die suiwelbedryf streef daarna om voortdurend die beste kwaliteit produk aan die verbruiker te verskaf en produkbewustheid te verbeter. About the DPA Bestuur van die DPA DPA Management

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Sentraal Sandveld/Kalk. ONDERNEMING Aangepaste beeste, skape en bokke. EIENDOMSGROOTTE 1400 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Nie-aggressiewe bosverdigting (geen bosbeheer nodig nie); soms erge ryp. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld is 240 mm; laagste was 60 mm; hoogste was 900 mm. HOOGTE 1380 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Eienaar is die Ministerie van Landbou, Water en Grondhervorming, dus hervestigingsplaas; deeltydse bestuur met drie werkers en ’n familielid in beheer. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Hierdie benadering is ideaal vir ’n deeltydse boer aangesien dit lae infrastruktuur- en onderhoudskoste het. Dit bevat ook baie voer vir die vee en lewer goeie diereprestasie. Omdat ek ’n deeltydse boer is, het ek ’n benadering nodig gehad wat maklik sou wees om oor HOOFINNOVASIE Split ranch-benadering sedert 2011. 2010 (links) en 2021 (regs) op dieselfde plek op die plaas wat indrukwekkende toenames in plantproduksie en grondbedekking toon. Voervoer vir diere: Ná 11 jaar se toepassing van die Split ranch-benadering, is die gemiddelde hoeveelheid beskikbare gras en bos in kilogram per hektaar onderskeidelik 675 en 311 wat ’n totaal van 986 kg/ha voer aan die vee beskikbaar stel. Boomdigtheid: Die gemiddelde houtagtige digtheid is 628 TE/ha (boomekwivalente per hektaar). Biodiversiteit: Die gras- en boskomponent bestaan onderskeidelik uit 11 en 6 spesies. Die biodiversiteit-indeks van die plaas is ’n medium waarde (0,5) wat daarop dui dat ’n paar spesies die gras en bosse op die plaas begin oorheers. Sleutel resultate Die split ranch-benadering is eenvoudig, prakties en doeltreffend vir deeltydse boere. Die skaakbordbeweiding verbeter brandbestuur. ’n Tien jaar gemiddelde kalfpersentasie van 66%. Die bodem het verbeter, met vingergras wat na baie kampe terugkeer. Voor die droogte in 2019 was die plaas 6 ha/GVE met bees bestok. Tydens die lang droogte van 2013-2019 is 100 vee reeds in Mei 2016 onttrek. Daarna moes nog meer in 2019 en 2020 na ’n ander plaas verskuif word. Die weiveld het sedert 2019 herstel. Plaas Agagia Richard Kamukuenjandje se mantra is 'wees hard op feite, maar sag op mense'. Boerdery is 'n familie-onderneming. Deur te boer, bestuur jy 'n lewende stelsel, so om suksesvol te wees, moet jy aanpasbaar wees en leer wat om te doen en wanneer. Sleutel wenke Vertrou die benadering, samel data in, neem die veld waar en neem vroegtydig besluite. Hou jou fokus op die sleutelaspekte van die plaas. As jy moet, skuif jou diere vroeg weg tydens ’n droogte. Moenie bekommerd wees oor wat ander van jou benadering dink nie – as dit werk, doen wat die beste vir jou is. Hou deursigtige rekords van die ander eienaars se vee; hou hulle op hoogte van vordering en enige bekommernisse of sake wat aandag verg. Stel dag-tot-dag bestuurder aan. Gebruik ’n duidelike, deelnemende besluitproses wat alle eienaars insluit. ’n Weidingmodel is slegs ’n stuk gereedskap. As jy moet vee minder maak, doen dit betyds. Benaderings KEUSE VAN DIER/E Richard het al baie rasse probeer en is nou op soek na diere wat vroeg ryp is en van ’n kleiner raamgrootte en droogtes beter hanteer. Hy beweeg nou na Nguni-Boran, gekruis met Brahman, en mik na 70% Afrika-genetika en 30% Zebu (Brahman).

Agra - Veilings Besoek Agra's Auction-webblad hier vir hul jongste veilingsnuus.

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Gevallestudies Plaas Buffelhoek Plaas Pommernhagen Plaas Dabis (Oos) Plaas Adrianopel Plaas Agagia Plaas Venus Plaas Hamburg Plaas Adrianopel Plaas Hessen Plaas Molly Plaas Donkerbos Plaas Krumhuk Plaas Witpan Plaas Tsuwandes Plaas Dabis (Suid) Plaas Tokat Die gevallestudies sluit uiteenlopende weiveldbestuursbenaderings in. Boere gebruik beeste en/of kleinvee as hoofonderneming en baie het ook wild. Sommige boere baal hooi van aangeplante weiding of uit die veld, ander plant dekgewasse wat deur vee bewei word en wissel af met kontantgewasse. Sommige kombineer hul benadering met verskeie bosbeheer- of landskaprehidrasiemetodes. Baie gebruik indringerbos as 'n hulpbron om te help betaal vir die oorgang na een van die vier sleutelinnovasies wat verantwoordelik is vir hul sukses. Tabel 2 is 'n opsomming van al 16 gevallestudies, waaruit jy 'n studie kan kies wat by jou omstandighede pas. Die gevallestudies sluit 'n wye reeks suksesse in. Hoogtepunte van hierdie suksesse sluit die volgende in: Die keuse van weidingsbenadering wat by die behoeftes pas en wat verbeterde en veerkragtige veesyfers moontlik maak, selfs gedurende die droogtetydperk in 2019. Ontrafel die uitdaging van sanderige gronde en hoe om dit die beste te bestuur deur diere teen hoë digtheid in die nat seisoen en lae digtheid in die droë seisoen toe te dien. Innoverende, reënval-onafhanklike oplossings vir herstelperiodes (veral vir die suidelike streke). Innoverende maniere om bosindringing te hanteer, waar sommige boere besluit het om geld te maak uit heruitspruiting van bosse eerder as om daarvan ontslae te raak. Die keuse van dierekombinasies wat gelei het tot 'n twee- tot drievoudige toename in vee, met 'n beperkte voorraadontruiming wat tydens die 2019-droogte vereis is. Lampersentasies van meer as 150% en kalfpersentasies bo 80%. Speenkalwers wat 50% van die gewig is van die koeie wat hulle geproduseer het. Die doeltreffende bestuur van roofdierprobleme deur verskillende metodes te kombineer, soos elektriese heinings, kraal in die nag, waghonde en vee. Seleksie van vroeg-ryp diere, uit die omgewing, wat vinnig gewig optel. Verhoogde biodiversiteit, verhoogde voerproduksie en verhoogde vergroening tot in die droë seisoen. Verlaagde lekkoste sowel as ander insetkoste. vir deeltydse boere. Hierdie boere is voorbeelde van ware leiers in hierdie veld, en met die moed van hul oortuigings het hulle nuwe oplossings nagestreef vir van die mees uitdagende probleme wat Namibië in die gesig staar. Die suksesvolle toepassing van bestuursbenaderings geskik

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Mopanie en Doringveld Savannah. ONDERNEMING Beeste en bokke (3600 ha) en wild (1400 ha). EIENDOMSGROOTTE 5001 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Droë noordwes met 'n mate van bosindringing. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld vir die laaste 50 jaar 230 mm; laagste 5 mm (1998-99); hoogste 765 mm (1999-2000). HOOGTE 1200 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Besit; voltydse bestuur. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Paul hou vol dat boerdery met meerjarige Boesmangras (Stipagrostis uniplumis) in sy omgewing nie winsgewend is nie. Tydens swak reënvaljare is waargeneem dat wanneer die reën herhaaldelik in een gebied geval het wat elke jaar bewei is, die groei van suurgras toegeneem het. Daar is ook waargeneem dat wanneer bosse in ’n area uitgedun is, die groei van suurgras drasties toegeneem het. HOOFINNOVASIE Hoë digtheid, selektiewe beweiding van suurgras in die nat seisoen. Elke jaar word die oorskot gebaal. Die doel is om drie jaar se voer vir droogtetydperke te berg. 200 meter-stroke word ontbos vir beesproduksie. Sleutel resultate Die verandering van Boesman- na suurgras het skaap- en beesproduksie verhoog, en gesorg vir gebaalde gras vir droogtetydperke. Skaap-kleinvee-eenhede (SVE) het sedert 2013 van 1 934 tot 2 770 in 2022 toegeneem en het deur die 2019-droogte 2 028 SVE gehandhaaf danksy bosuitdunning (wat deur die familiehoutskoolonderneming betaal word) en weidingbestuur. Die persentasie lammers was gemiddeld 90% oor die afgelope 10 jaar in een teelseisoen per jaar. Die gebruik van aangepaste rasse het lae insetkoste moontlik gemaak, wat verder verminder is deur die versameling van kameeldoring- en prosopispeule vir byvoeding. Om markgewig te bereik word skape net een keer per jaar in die optimum tyd en tydens optimum liggaamskondisie gepaar sodat die lammers op goeie weiding gebore word. Dit verminder byvoedingkoste. Volgens konvensionele departementele riglyne is die amptelike bestokking 1:2.5 ha vir kleinvee en 1:18 vir beeste. Paul meen ’n bestokking van 1:1 kan vir beeste en skape op ontboste stroke bereik word. Plaas Adrianopel Paul Kotzé kyk na hoëdigtheid, selektiewe beweiding uit ’n ander perspektief. Vir hoë winste gebruik hy hoë digtheid om lae biodiversiteit (eenjarige gras) te handhaaf. Sy benadering is glad nie daarop gegrond om meerjarige gras te bevorder nie. Ekologiese en finansiële veerkragtigheid tydens en na die 2019 droogte. Onttrekking van die kernskaapkuddes het in die 2019-droogte voorgekom en 2050 kleinvee-eenhede was in stand gehou. Sleutel wenke Vir hierdie toestande, gebruik aangepaste diere van klein- tot mediumraamgrootte. Kombineer skape en beeste om veelading te verhoog. Om produksie te verhoog is bosuitdunning noodsaaklik in hierdie gebied. Vir elke bosspesie geld ’n spesifieke beheerplan. Acacia-spesies word met die hand gesny en stompe word vir houtskoolproduksie gebruik. Vir die beheer van driedoring (Rhigozum trichotomum) word brand en beweiding ondersoek. Waak teen die gebruik van chemikalieë vir bosuitdunning want dit kan waardevolle bome doodmaak ver vanwaar jy dit aanwend. Op plaas Adrianople word die koste van bosuitdunning gedek deur ’n gepaardgaande houtskoolonderneming wat deur ’n lid van die familie bestuur word. Moenie altyd alles glo wat die teorie vir jou sê nie. Doen jou eie berekeninge oor wat vir jou winsgewend is. Maak seker die teorie is voordelig vir jou sak. Werk met wat jy het: Beproef en toets nuwe idees in jou omgewing en hou rekord van syfers om doeltreffendheid te bepaal. As dit suksesvol is, kan jy dit oorweeg om groter te gaan. Benaderings VEERKRAGTIGHEID VAN DIE PLAAS Ekologiese en finansiële veerkragtigheid tydens en ná die 2019-droogte. Onttrekking van die kernskaapkuddes was in die 2019-droogte noodsaaklik, maar steeds is gemiddeld 2 050 kleinvee-eenhede gehandhaaf. KEUSE VAN DIER/E Die hoofdoel is om aangepaste skape en beeste aan te hou en raamgroottes klein tot medium te hou. Die beeste sluit 90% poenskop Bonsmara- en Boran-kruisings in. Die ooie is hoofsaaklik Swartkop Persies wat met Van Rooys gekruis is. Hulle word met Dorperramme gepaar om slaglammers te produseer.