Search Results

Arbeidspublikasies AEA Wage Survey 2024 DOWNLOAD AEA Wage Survey 2022 DOWNLOAD AEA Wage Survey 2020 DOWNLOAD AEA Wage Survey 2018 DOWNLOAD

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Mopanie en Doringveld Savannah. ONDERNEMING Beeste en bokke (3600 ha) en wild (1400 ha). EIENDOMSGROOTTE 5001 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Droë noordwes met 'n mate van bosindringing. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld vir die laaste 50 jaar 230 mm; laagste 5 mm (1998-99); hoogste 765 mm (1999-2000). HOOGTE 1200 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Besit; voltydse bestuur. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Paul hou vol dat boerdery met meerjarige Boesmangras (Stipagrostis uniplumis) in sy omgewing nie winsgewend is nie. Tydens swak reënvaljare is waargeneem dat wanneer die reën herhaaldelik in een gebied geval het wat elke jaar bewei is, die groei van suurgras toegeneem het. Daar is ook waargeneem dat wanneer bosse in ’n area uitgedun is, die groei van suurgras drasties toegeneem het. HOOFINNOVASIE Hoë digtheid, selektiewe beweiding van suurgras in die nat seisoen. Elke jaar word die oorskot gebaal. Die doel is om drie jaar se voer vir droogtetydperke te berg. 200 meter-stroke word ontbos vir beesproduksie. Sleutel resultate Die verandering van Boesman- na suurgras het skaap- en beesproduksie verhoog, en gesorg vir gebaalde gras vir droogtetydperke. Skaap-kleinvee-eenhede (SVE) het sedert 2013 van 1 934 tot 2 770 in 2022 toegeneem en het deur die 2019-droogte 2 028 SVE gehandhaaf danksy bosuitdunning (wat deur die familiehoutskoolonderneming betaal word) en weidingbestuur. Die persentasie lammers was gemiddeld 90% oor die afgelope 10 jaar in een teelseisoen per jaar. Die gebruik van aangepaste rasse het lae insetkoste moontlik gemaak, wat verder verminder is deur die versameling van kameeldoring- en prosopispeule vir byvoeding. Om markgewig te bereik word skape net een keer per jaar in die optimum tyd en tydens optimum liggaamskondisie gepaar sodat die lammers op goeie weiding gebore word. Dit verminder byvoedingkoste. Volgens konvensionele departementele riglyne is die amptelike bestokking 1:2.5 ha vir kleinvee en 1:18 vir beeste. Paul meen ’n bestokking van 1:1 kan vir beeste en skape op ontboste stroke bereik word. Plaas Adrianopel Paul Kotzé kyk na hoëdigtheid, selektiewe beweiding uit ’n ander perspektief. Vir hoë winste gebruik hy hoë digtheid om lae biodiversiteit (eenjarige gras) te handhaaf. Sy benadering is glad nie daarop gegrond om meerjarige gras te bevorder nie. Ekologiese en finansiële veerkragtigheid tydens en na die 2019 droogte. Onttrekking van die kernskaapkuddes het in die 2019-droogte voorgekom en 2050 kleinvee-eenhede was in stand gehou. Sleutel wenke Vir hierdie toestande, gebruik aangepaste diere van klein- tot mediumraamgrootte. Kombineer skape en beeste om veelading te verhoog. Om produksie te verhoog is bosuitdunning noodsaaklik in hierdie gebied. Vir elke bosspesie geld ’n spesifieke beheerplan. Acacia-spesies word met die hand gesny en stompe word vir houtskoolproduksie gebruik. Vir die beheer van driedoring (Rhigozum trichotomum) word brand en beweiding ondersoek. Waak teen die gebruik van chemikalieë vir bosuitdunning want dit kan waardevolle bome doodmaak ver vanwaar jy dit aanwend. Op plaas Adrianople word die koste van bosuitdunning gedek deur ’n gepaardgaande houtskoolonderneming wat deur ’n lid van die familie bestuur word. Moenie altyd alles glo wat die teorie vir jou sê nie. Doen jou eie berekeninge oor wat vir jou winsgewend is. Maak seker die teorie is voordelig vir jou sak. Werk met wat jy het: Beproef en toets nuwe idees in jou omgewing en hou rekord van syfers om doeltreffendheid te bepaal. As dit suksesvol is, kan jy dit oorweeg om groter te gaan. Benaderings VEERKRAGTIGHEID VAN DIE PLAAS Ekologiese en finansiële veerkragtigheid tydens en ná die 2019-droogte. Onttrekking van die kernskaapkuddes was in die 2019-droogte noodsaaklik, maar steeds is gemiddeld 2 050 kleinvee-eenhede gehandhaaf. KEUSE VAN DIER/E Die hoofdoel is om aangepaste skape en beeste aan te hou en raamgroottes klein tot medium te hou. Die beeste sluit 90% poenskop Bonsmara- en Boran-kruisings in. Die ooie is hoofsaaklik Swartkop Persies wat met Van Rooys gekruis is. Hulle word met Dorperramme gepaar om slaglammers te produseer.

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Noordelike Doringveld. ONDERNEMING Beeste en 'n bietjie wild. EIENDOMSGROOTTE 6830 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Erg bebos met aggressiewe spesies; hoë reënval met bietjie ryp GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld is 524 mm; laagste was 220 mm; hoogste was 1 180 mm VERHOOGING 1520 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Besit; voltydse bestuur. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Bosindringing het veeboerdery minder winsgewend gemaak. HOOFINNOVASIE Bosbeheer en beplande beweiding. Sleutel resultate Oor die tydperk van 28 jaar (1987-2014) het die beesproduksie met 60% toegeneem (8 kg/ha tot 13 kg/ha) en die bestokking met 52% (23 kg/ha tot 35 kg/ha). Hierdie resultate is alles bestuur-, bosuitdunning- en reënvalverwant (die reënval het oor dieselfde tydperk met 21% toegeneem). Bestryding van bosse bly die sleutelprioriteit. Daar is wegbeweeg van swaar koeie met "goeie" genetika aangesien dit vereis dat ’n mens ligter moet bestok en hulle produseer minder kalwers wat ’n afname in produksie per hektaar tot gevolg het. Hy gebruik nou bulle wat vir vet, vroegryp diere sorg. Plaas Hamburg Peter en Sieglinde Zensi is besig om te onttrek uit die aktiewe bestuur van die plaas, maar sien ’n toekoms in geenbewerking en dekgewasverbouing, asook die beplanting van 10% van die grond onder bloubuffel (Cenchrus sp.) vir weiding en grasbale tydens droogtes. Sleutel wenke As jy nie die bos doeltreffend beheer nie, sal jy selfs in hierdie hoë-potensiaal gebiede met goeie gronde en hoë reënval bankrot speel. Die toekoms lê in verskerpte bestuur soos wat in die Plaas Venus-gevallestudie gedoen word. Op ander plase kan aktiewe bosbeheer nodig wees, tesame met weiveldbestuurspraktyke en die aanplant van bloubuffelgras op 10% van jou plaas. Beweeg weg van swaar koeie met ’goeie’ genetika. Gebruik eerder bulle wat vet, vroegryp diere gee. Baie boere het oorbestok ter wille van kilogramme. Gevolglik het hulle agteruitgeboer weens swak diereprestasie. Moet nooit kompromieë aangaan wat diereprestasie betref nie. Die keuse van produksiestelsel is ook markverwant. As markte moeilik bly, sal meer boere na speenkalfproduksie oorskakel wat ’n hoër risiko inhou. Osproduksie behels ’n laer risiko. Dit maak voorsiening vir beter droogtebeplanning en makliker onttrekking deur die reënvalseisoen en die beskikbaarheid van gras te monitor. ’n Koeios-produksiestelsel moet konserwatief bestok word. ’n Speenkalfproduksiestelsel is moeiliker omdat dit goeie koeibestuur vereis. Dit behels ook ’n hoër risiko omdat dit moeilik is om koeie te verkoop gedurende droogtes. Ontleed jou plaas se seisoenale reënvaldata. As die hoeveelheid reënval teen einde Januarie minder as 50% van die gemiddelde is, verkoop dadelik vee. Teen huidige koste benodig jy 1 000 ha op ’n beesplaas om in een kind se behoeftes te voorsien. Dit illustreer dat ons meer intensief moet boer en ons moet fokus op herlewingsmaatreëls wat mekaar aanvul. Bos sal ’n probleem bly tensy dit hanteer word. Wildgetalle is ’n daadwerklike probleem vir bestuur en hul getalle moet in toom gehou word. Benaderings VEERKRAG VAN DIE PLAAS Ekologiese en finansiële veerkragtigheid van 1987 tot 2014: Die bestokking het met 52% van 23 kg/ha tot 35 kg/ha toegeneem. GELDMAAK POTENSIAAL VAN DIE PLAAS Van 1987 tot 2014 het diereproduksie van 8 kg/ha tot 13 kg/ha toegeneem wat dui op ’n gesonde, lewensvatbare besigheid. Die reënval het oor die tydperk van 28 jaar met 21% toegeneem. KEUSE VAN DIER/S Oor die 28 jaar het die speenverhouding afgeneem wat daarop dui dat ’n verlies aan doeltreffendheid plaasgevind het, ten spyte van verhoogde produksie per ha. As gevolg hiervan het Peter wegbeweeg van swaar koeie met ’goeie’ genetika aangesien hulle vereis dat jy ligter moet bestok en hulle produseer minder kalwers wat ’n afname in produksie per hektaar tot gevolg het. Hy gebruik nou bulle wat vet, vroegryp diere gee.

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Suidelike Dwergstruik Savannah. ONDERNEMING Organiese produksie van aangepaste skape deur hoëdigtheidbeweiding, voorheen ook toerisme. EIENDOMSGROOTTE 18 716 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Hoogs vrugbare, diverse geologiese landskap; hoë biodiversiteit van plantegroei. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld 150 mm; laagste 25 mm; hoogste 283 mm (Gemiddeld oor die afgelope 10 jaar 125 mm). HOOGTE 1 370 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Besit; voltydse bestuur MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Gedurende die droogtetydperk in die 1980’s het Jörg by homself gedink: Moet dit regtig so wees? Of moet dit maklik wees, soos dit in die Bybel beskryf word? Dit was ’n stresvolle, neerdrukkende en swaar tyd. HOOFINNOVASIE Die teel van hoogs aangepaste skape; hoë digtheid selektiewe beweiding vir 3 weke en herstelperiode van twee jaar to stel reënonafhanklike dwergstruike in staat om te herstel. Volledig herstelde hoogs smaaklike struike gereed vir weiding en meerjarige meerjarige grasses. Voervoer vir diere: Die gemiddelde hoeveelheid beskikbare gras en bosse in kilogram per hektaar is onderskeidelik 571 en 296 wat ’n totaal van 867 kg/ha voer aan die vee beskikbaar stel. Boomdigtheid: Die gemiddelde houtagtige boomdigtheid is 1 007 TE/ha (boomekwivalente per hektaar). Biodiversiteit: Die gras- en boskomponent bestaan onderskeidelik uit 22 en 7 spesies. Die biodiversiteit-indeks van die plaas is ’n medium waarde (0.5) wat aandui dat ’n paar spesies die grasse en bosse op die plaas begin oorheers. Sleutel resultate Tussen 2013 en 2021 was die gemiddelde reënval 106 mm en tog het die bestokking oor nege jaar bo 7 kg/ha gebly en teen 2021 tot 10 kg/ha gestyg Sommige klein kampies het aanvanklik twee tot drie dae se weiding vir 200 skape voorsien; nou, voorsien hulle 300 skape vir drie weke van kos. Sedert 1974 is die plaas se plantgesondheid en biodiversiteit in die beste toestand nog. Ooie wat 45 kg weeg produseer 123% lammers per ooi per jaar; en lammers word op 17 kg op 4 tot 4.5 maande oud geslag. In die afgelope tien jaar se droë siklus het die plaas se veerkragtigheid verbeter: dit was selde nodig om vee te onttrek en net ’n paar baie ou skape het gevrek. Meerjarige grasse en bosse het tydens die droogte toegeneem. ’n Winsgewende bykomende inkomste is verseker deur veldramme van die plaas af te verkoop. Lek word slegs gebruik as ’n aanwyser vir die weidingkwaliteit van kampe en om te bepaal wanneer om kampe te wissel. Geen parasiete nie, dus geen dosering nie; geen inspuitings nie (behalwe vir twee Brucella-spesies); en geen veewagters is nodig nie. Boerdery is doeltreffend en vreedsaam. Plaas Dabis Suid Jörg en Michelle Gaugler se passie is om die plaas in ’n beter toestand te laat as wat hulle dit ontvang het. Hulle bou voort op sy pa se pogings. Sleutel wenke As jy boer in ’n gebied waar voerbosse ’n groot komponent is, soos in die suide, oorweeg die volgende wenke: 1. Beveilig jou grensheining teen roofdiere; hou dit in stand. 2. Beheer roofdiergetalle in kampe om veeverliese te verminder. 3. Verminder die getal troppe soveel as moontlik. 4. Gebruik ’n herstelperiode van twee jaar wat nie afhanklik van reën is nie en gebaseer is op die voerbosse. 5. Begin met diere wat kwaliteit genetiese kenmerke het (byvoorbeeld vroegryp en tropgebonde). 6. Verwyder lammers so gou moontlik om die ooie te laat herstel. Dit stel ooie wat 45 kg weeg in staat om 150% lammers per ooi per jaar te produseer; en lammers word geslag op 17 kg wanneer hulle 4 tot 4.5 maande oud is. 7. Trek voordeel uit diereprestasie dwarsdeur die jaar. Laat die ramme die heel jaar saam met die ooie loop. Dit lei daartoe dat sowat 60% van die lammers in Junie aankom en die res deur die jaar, wat deurlopend goeie kontantvloei verseker. 8. Ondersoek praktyke om soveel as moontlik reënwater terug te hou op jou grond. Benaderings VEERKRAGTIGHEID VAN DIE PLAAS Ekologiese en finansiële veerkragtigheid is bereik tydens en ná die 2019-droogte. Geen onttrekking van kernskaapkuddes het plaasgevind nie en ’n minimum van 7 kg/ha vee is deur die droogte gehandhaaf en het goed herstel sedert die droogte tot 10 kg/ha in 2022. GELDMAAK POTENSIAAL VAN DIE PLAAS ’n Gemiddeld van 123% speenlammers is deur die nege jaar tydperk gehandhaaf. Dit dui op ’n gesonde, lewensvatbare besigheid. KEUSE VAN DIER/E Goed aangepaste, vroegryp diere word geteel wat beperkte insette vereis. Die huidige kudde is gekruis met ongeveer 40% Swartkop Persie. Hulle het ’n goeie temperament; vaar goed in droogtes; is doeltreffende vreters; en het ’n sterk tropinstink (m.a.w. hulle wei bedags uitgestrek, maar vorm snags groot groepe wat help om roofdiere af te skrik).

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Mopanie en Doringveld Savannah. ONDERNEMING Beeste en bokke (3600 ha) en wild (1400 ha). EIENDOMSGROOTTE 5001 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Droë noordwes met ’n mate van bosindringing. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld (sedert 1934 tot op datum) 290 mm; laagste 87 mm; hoogste 932 mm. HOOGTE 1200 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Besit; deeltydse bestuur MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Die droë landskap en veranderlike aard van reënval het aanpassings genoodsaak. HOOFINNOVASIE Om met klein- tot mediumraam plaasaangepaste diere te boer en hoëdigtheid vinnige bewegings in die reënvalseisoen en stadiger bewegings in die droë seisoen toe te pas. Verskeie indringerbosspesies sterf natuurlik ná die sewe jaar lange droogte. Kaal kolle is besig om toe te groei en meerjarige grasse keer stadig terug volgens hierdie bestuursbenadering. Sleutel resultate Van 1993 tot 2013 het die bestokking voortdurend toegeneem van 3.2 kg/ha tot 12 kg/ha (200 beeste, 120 skape, 100 bokke), voordat die 2013-2019 droogtetydperk begin het. Die bestokking het in 2013-2019 se droogtetydperk tot 5 kg/ha afgeneem. Die kernbok- en beeskuddes het egter dié sewe jaar lange droogte (ergste sedert 1930) oorleef en herstel vinnig. Kuddebou is aan die gang. In ander droogtes in die verlede het bestokking teruggesak tot nul en moes telkens van voor af begin word. Kaal kolle het begin toegroei en meerjarige grasse (bloubuffel en Anthephora spp.) keer terug. Sedert 2000 vind ’n natuurlike afsterwing van verskeie houtagtige indringerspesies plaas, insluitend Acacia reficiens, Terminalia prunioides en Dichrostachys cinerea. Dit lyk egter of Colophospermum mopane onaangeraak bly. Roofdierkwessies word aangespreek deur kleinvee bedags op te pas en saans te kraal. Kalwers slaap vir vier maande in die kraal. Plaas Tsuwandes Frank en Katrin Bockmühl boer deeltyds met vasberadenheid om sukses op hul familieplaas in die droë noordweste te behaal. Grondherlewing is die hoofbeginsel, maar wanneer daar geen reën is nie, is daar geen groei nie. Sleutel wenke Om met vee te boer in gebiede met lang droogteperiodes en ’n hoogs wisselende reënval, moet jy uiters goed aangepaste diere met ’n klein- tot mediumraam hê wat die bestaande bosse kan benut. Inheemse bokke van noordwestelike Namibië is goed aangepas en goed geskik vir hierdie tipe omgewing. Verwag droogtes ná verskeie goeie jare en reageer vinnig. Raak vroegtydig van diere ontslae om sodoende die kernkudde deur die droogte te kry. Beplan hoofsaaklik ná van die reënseisoen. Neem voortdurend waar wat met die gras en die diere gebeur en kommunikeer met jou werkers. . In hoëgradiëntgebiede is dit belangrik om erosie te bestuur en reënwater op die plaas te hou vir beter weiding. Bestuur roofdiere deur tropgebonde diere aan te hou, kleinvee en kalwers snags te kraal, honde by die kleinvee aan te hou en goeie veewagters aan te stel. Brand in hierdie lae en wisselvallige reënvalgebiede met vlak grondsones is uiters skadelik. Die rots word warm en maak baie gevestigde wortels dood. Die blootgestelde grond ná brand word kwesbaar en arm. Wanneer ’n brand uitbreek, moet dit so vinnig as moontlik geblus word en produsente moet hulle van doelbewuste brandpraktyke weerhou. Benaderings VEERKRAGTIGHEID VAN DIE PLAAS Bestokking het mettertyd tot 12 kg/ ha toegeneem. Tydens die sewe jaar lange droogte (2013-2019) het die aangepaste beesen bokkernkuddes tot 6 kg/ha verminder, en dan vinnig herstel tot 10 kg/ha teen 2022. As die werklike oppervlakte ná die 2021-brand ingesluit word, is die bestokking vir 2021 en 2022 onderskeidelik 11.5 kg/ha en 13.7 kg/ha. Vorige uitgerekte droogtes het gelei tot die totale verwydering van alle vee. GELDMAAK POTENSIAAL VAN DIE PLAAS Reënvalpatrone illustreer dat langdurige droogtes elke 15 tot 20 jaar voorkom. Vinnige onttrekking en goed aangepaste diere is noodsaaklike vereistes om hierdie ongunstige toestande te oorleef. Die plaas se reënvalrekords toon ’n 30 mm-afname in gemiddelde jaarlikse reënval sedert die 1930’s KEUSE VAN DIER/E In 1993 het Frank die plaas oorgeneem en Bonsmarakoeie en -bulle ingebring. Ongelukkig het hulle nie goed gevaar nie en lekkoste was hoog. Al die osse is in 1996 verkoop. In 2005 is die Bonsmara-koeie opgegradeer met Nguni- en Sanga-bulle van medium tot klein raamgroottes; en in 2010 is inheemse bokke (Himba-Appels) ingebring. Hierdie aanpassings was deurslaggewend vir die voortbestaan van vee tydens die onlangse droogte. Bulle en ramme loop die hele jaar saam met hul troppe wat voorsiening maak vir twee kalf- en lamseisoene. Soms word ramme teruggehou om lamtyd tydens droë toestande te beperk.

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Lesse Geleer Maatstawwe 1. Beoordeel die potensiaal van wat jy het op 'n metodiese wyse. Evalueer die potensiaal van jou grond en ken verskillende ondernemings aan die verskillende grondpotensiaal toe. Maak mettertyd seker dat die potensiaal van jou boerdery op ’n winsgewende wyse verwesenlik word. 2. Beplan jou regeneratiewe weiding noukeurig Kies ’n regeneratiewe beweidingsbenadering wat jou pas. Maak seker dat jou keuse gepas is vir die hoeveelheid tyd wat jy beskikbaar het om aan weiveldbestuur te bestee en dat dit die erns van die roofdierprobleme op jou plaas in ag neem. Daar is 'n aantal weidingspraktyke wat met jou bestaande infrastruktuur sal werk; noukeurige beplanning en implementering word egter vereis. Dit is dus wys om te oorweeg om in 'n kundige te belê, iemand wat die benadering ken, om jou te help om reg te begin. Verandering kan duur wees as dit nie noukeurig beplan en ingefaseer word nie. 3. Identifiseer noodsaaklike intervensies vroegtydig Jy moet verstaan of enige groot ingrypings soos bosbeheer en die hou van water op jou grond nodig is en of dit winsgewend is, en of die verandering van jou weidingsbenadering (bv. die kombinasie van kuddes) voldoende is. 4. Fokus eers op jou beste kampe en dra dan oor wat werk Sodra jy ’n benadering gekies het, moenie jou hele plaas met beperkte veegetalle probeer bestuur nie. Begin altyd jou bestuursbenadering met jou beste kampe (dit wil sê dié wat die beste diereprestasie teen die laagste koste sal lewer), en hanteer dan die ander kampe op 'n later stadium, wanneer jy genoeg vee het. Daar is baie wat gedoen kan word wat nie geld kos nie: doen wat jy nou kan, met wat jy het. 5. Diereprestasie eerste Onthou altyd: Wanneer die diere in 'n kamp aanwesig is, moet die fokus op diereprestasie wees; wanneer die diere uit 'n kamp is, moet die fokus op die rus/herstel van die kamp wees. As jou wildgetalle hoog is en oor die hele plaas versprei is, sal jou veldbestuurspogings nie slaag nie. As wild nie jou hoofinkomstebron is nie, sal jy hul getalle moet verminder. 6. Moenie meer bos sny as wat nodig is nie As jy vasgestel het dat bosbeheer nodig is, is dit noodsaaklik dat jy dit elke jaar net op soveel bosse toedien as wat jy vee het om die ekstra gras- en struikgroei doeltreffend te benut. Jou keuse van metode sal bepaal word deur die erns van ryp (wat nagroei beheer) en die aggressiwiteit van die boshergroei in jou area. 7. Biodiversiteit verhoog jou produksie Evalueer jou plaas om vas te stel hoeveel bosse en gras nou beskikbaar is en hoeveel beskikbaar sal wees na bosuitdunning vir die diere. Dit sal bepaal of jy 'n kombinasie van diere (blaaiers en vreters) moet oorweeg wat soveel moontlik vlakke van die beskikbare voer benut. Beplan vir die voldoende aantal vee om hierdie ekstra groei gestimuleer te hou. Hierdie stapeling verhoog jou veesyfer en produksie per hektaar en verseker dat die bos doeltreffend benut word, wat beteken jy maak geld daaruit. Dit is noodsaaklik om daarop te let dat namate biodiversiteit toeneem, jou produksie en kwaliteit van voer ook sal toeneem. As sodanig wil jy nie 'n monostand van gras hê nie. 'n Monostand van gras sal jou weerstand teen droogte verminder. 8. Kies die regte diere vir jou streek Jou keuse van weidingsbenadering en die beskikbare bos en gras (of wat jy verwag om beskikbaar te wees ná bosbeheer) sal jou in staat stel om die tipe diere te kies wat die beste geskik is vir die plaas se toestande. Alle gekose dieretipes moet lae insette wees, vroeg ryp wees en aangepas wees vir jou beskikbare voer. Gebruik lae onderhoud bulle wat kalwers gee wat teen 50% van die koeie se gewig gespeen word. Kies diere op grond van ekonomiese kriteria. Onthou, kleiner koeie kan 'n toename in die veepersentasie per hektaar verskaf. 9. Hou by wat werk Koop diere wat op 'n soortgelyke manier as joune bestuur is, van so na as moontlik aan jou area aangesien hulle die vinnigste by jou toestande sal aanpas. Die beste aangepaste diere is dié wat op jou plaas gebore is. Wanneer jy genoeg koeie het (200 of meer), kan jy dit oorweeg om jou kudde te sluit. 10. Kyk gereeld by jou diere Kontroleer elke dag dat die diere vol is en dat hul mis 'n gesonde voorkoms het. Dit verseker goeie diereprestasie en goeie vrugbaarheid. As jou weidingsbenadering jou veesyfer verbeter en jy behaal goeie diereprestasie teen 'n lae koste, dan sal jou produksie en wins per hektaar mettertyd toeneem. 11. Moenie dinge te vinnig verander nie Wees versigtig om nie die veesyfer te ver op die huidige toestand van die veld te verhoog nie. Soos die veekoers toeneem, neem produksie ook toe, maar teen 'n stadiger tempo. As jy die veesyfer te ver verhoog, daal jou produksie per hektaar en jou koste styg, want jy het meer diere. In hierdie scenario sal jy geld verloor deur 'n hoër voorraadkoers te hê. Jy moet streef na die optimum voorraadsyfer wat geskik is vir jou huidige hulpbronbasis, waar produksie per hektaar gemaksimeer word. Goeie produksie moet altyd van die veld wees (en wanneer nodig met lek ondersteun); dit kan nie deur aanvulling verkry word nie. Moenie hoë veeaanvalle najaag as jy nie goeie produksie uit die veld kry nie. 12. Beplan vir potensiële rampe Beplan vir droogtebestandheid – om weer te begin na elke droogte is nie volhoubaar nie. Die bou van jou grond deur middel van ’n regeneratiewe weidingsplan is die belangrikste manier om weerstand teen droogte te bou. Hou altyd 'n droogte-reserwe van een of twee jaar se waarde, afhangend van jou toestande. Kies ’n produksiestelsel wat by jou toestande pas. In 'n osproduksiestelsel is die koeikudde 40% van die totaal; en in 'n koei-kalf-operasie is die koeikudde 66% van die kudde, wat moeiliker is om te verkoop in 'n droogte. 13. Haal voorraad vroeg af Belangriker nog, wanneer jy 'n voertekort bepaal, moet jy vroegtydig afvoer (of nie spekulasiediere inkoop nie) sodat jou kernkudde na die volgende reënvalperiode deurgevoer kan word. 14. Beplan, Doen, Kontroleer, Reageer Wees op die land en let op wat gebeur met betrekking tot beplande of onbeplande gebeure. Evalueer die resultate. As positiewe resultate waargeneem word, toets hierdie aksie op 'n groter deel van die plaas en besluit wat om te doen. Wees so gereeld as moontlik saam met jou diere op die land, sodat jy weet wat aangaan en, waar nodig, daarvolgens aanpas. 15. Teken op en deel wat jy by ander leer en leer Hou aan om van jou plaas te leer sowel as van wat ander doen. Bly op hoogte van hierdie vinnig bewegende, boer-gedrewe herlewingsproses. Hoe om jou produksie en doeltreffendheid te bepaal Wat is die '20% wat die 80% verskil maak' om winsgewendheid van veeproduksie te optimaliseer? As boere, wat is die sleutelhefbome wat ons kan gebruik om die grootste impak op wins te maak? Dit is belangrik om te weet hoe om jou sukses in veeproduksie te bepaal. Wins word gegenereer deur inkomste te optimaliseer terwyl uitgawes onder beheer gehou word. Die hefbome van inkomste in veeproduksie is drieledig: Hefboom 1 Veesyfer/ha = Die totale lewende gewig van die kudde (gemiddeld deur die jaar) gedeel deur die totale hektaar van die land. Produksie/ha = massa van die veekudde aan die einde van die jaar – massa van die veekudde aan die begin van die jaar – kilogram lewende gewig gekoop vir die jaar + kilogram lewende gewig verkoop vir die jaar Hefboom 2 Produksie %= kilogram lewende gewig/ha geproduseer as 'n persentasie van veehoeveelheid/ha. Produksiedoeltreffendheid word meestal beïnvloed deur vrugbaarheid van die kudde (% kalwers en lammers gespeen as % van koeie en ooie gepaar); die kuddesamestelling; en die kilogramgroei van die diere per jaar. Maatstafsyfers verskil met verskillende produksiestelsels (dws speenkalfproduksie, ±32%; koei-osproduksie, ±37%; en uitgroei van speenkalwers na osse, ±45%), en die produksie-effi _cc781905-5cde- 3194-bb3b-136bad5cf58d_ die vermoë van skape is hoër as beeste. Inkomste/ha = Veehoeveelheid/ha (1) X produksiedoeltreffendheid (2) X Prys/kg (3) Die kuns om vee-inkomste te optimaliseer is om 'n balans te vind tussen die maksimalisering van 'n volhoubare veepersentasie per hektaar, terwyl verseker word dat produksiedoeltreffendheid op optimale vlakke gehou word (aanpas voortdurend volgens die beskikbare hulpbronne op die plaas). Kilogram lewende gewig geproduseer per hektaar: Om die te bereken jaarlikse opbrengs op die plaas, slegs drie syfer word een keer per jaar vereis. i. Wat is die massa van die veekudde aan die einde van die produksiejaar? (normaalweg aan die einde van die finansiële jaar) ii. Wat is die totale kilogram lewende gewig wat in die jaar vanaf die plaas verkoop is? iii. Wat is die totale kilogram lewende gewig wat gekoop of op die plaas aangekom het? Hefboom 3 Prys/kg Aangesien produsente prysnemers in die mark is, het hulle min invloed op die markprys. Die besluit oor wanneer om in die jaar te bemark en watter tipe produkte bemark word, kan egter 'n invloed hê op die maksimering van die prys wat per kilogram lewende gewig gerealiseer word. Om uitgawes onder beheer te hou, dui die meeste van die gevallestudies daarop dat die vroulike kudde vroeë rypwording met vroeë vetneerlegging, en aangepas by die bestuurstelsel, weiveldtoestand en voerkwaliteit op die plaas. ’n Aangepaste kudde vereis minimum bykomende insette en minder bykomende lek vir die handhawing van liggaamskondisie. Seleksie vir die genetiese vermoë om vroeg vet op te tel en die vermoë om vinnig liggaamskondisie na speen te herstel, moet geprioritiseer word. Die Liggaamstoestandtelling is medium oorerflik (±30%) en genetiese vordering kan behaal word. 'n Voorbeeld van hoe om produksie per hektaar en produksiedoeltreffendheid te bereken

Blaauwberg - Veilings Besoek Blaauwberg Afslaer se Facebook-blad hier vir hul jongste veilingsnuus. Contact Details Otjiwarongo Tel: 067 303 655 [email protected] Piet Schrader: +264 81 128 3526 Afslaer: Andre van Aswegen Cell: +264 81 148 0123 Grootfontein Tel: 067 242 376 Heiko Becker - Cell: +264 81 128 3655 Peet Van Zyl - Cell: +264 81 321 6223 [email protected] Otavi Andre Van Aswegen – Cell: +264 81 148 0123 Benize Coetzee - Cell: +264 81 657 8458 Calendar 2025 Auction Calendar Auction Averages Grootfontein Auction - 12 March 2025 Otavi Auction - 14 March 2025 Otjiwarongo Auction - 20 March 2025

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Sentraal Sandveld/Kalk. ONDERNEMING Aangepaste beeste, skape en bokke. EIENDOMSGROOTTE 1400 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Nie-aggressiewe bosverdigting (geen bosbeheer nodig nie); soms erge ryp. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Gemiddeld is 240 mm; laagste was 60 mm; hoogste was 900 mm. HOOGTE 1380 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Eienaar is die Ministerie van Landbou, Water en Grondhervorming, dus hervestigingsplaas; deeltydse bestuur met drie werkers en ’n familielid in beheer. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Hierdie benadering is ideaal vir ’n deeltydse boer aangesien dit lae infrastruktuur- en onderhoudskoste het. Dit bevat ook baie voer vir die vee en lewer goeie diereprestasie. Omdat ek ’n deeltydse boer is, het ek ’n benadering nodig gehad wat maklik sou wees om oor HOOFINNOVASIE Split ranch-benadering sedert 2011. 2010 (links) en 2021 (regs) op dieselfde plek op die plaas wat indrukwekkende toenames in plantproduksie en grondbedekking toon. Voervoer vir diere: Ná 11 jaar se toepassing van die Split ranch-benadering, is die gemiddelde hoeveelheid beskikbare gras en bos in kilogram per hektaar onderskeidelik 675 en 311 wat ’n totaal van 986 kg/ha voer aan die vee beskikbaar stel. Boomdigtheid: Die gemiddelde houtagtige digtheid is 628 TE/ha (boomekwivalente per hektaar). Biodiversiteit: Die gras- en boskomponent bestaan onderskeidelik uit 11 en 6 spesies. Die biodiversiteit-indeks van die plaas is ’n medium waarde (0,5) wat daarop dui dat ’n paar spesies die gras en bosse op die plaas begin oorheers. Sleutel resultate Die split ranch-benadering is eenvoudig, prakties en doeltreffend vir deeltydse boere. Die skaakbordbeweiding verbeter brandbestuur. ’n Tien jaar gemiddelde kalfpersentasie van 66%. Die bodem het verbeter, met vingergras wat na baie kampe terugkeer. Voor die droogte in 2019 was die plaas 6 ha/GVE met bees bestok. Tydens die lang droogte van 2013-2019 is 100 vee reeds in Mei 2016 onttrek. Daarna moes nog meer in 2019 en 2020 na ’n ander plaas verskuif word. Die weiveld het sedert 2019 herstel. Plaas Agagia Richard Kamukuenjandje se mantra is 'wees hard op feite, maar sag op mense'. Boerdery is 'n familie-onderneming. Deur te boer, bestuur jy 'n lewende stelsel, so om suksesvol te wees, moet jy aanpasbaar wees en leer wat om te doen en wanneer. Sleutel wenke Vertrou die benadering, samel data in, neem die veld waar en neem vroegtydig besluite. Hou jou fokus op die sleutelaspekte van die plaas. As jy moet, skuif jou diere vroeg weg tydens ’n droogte. Moenie bekommerd wees oor wat ander van jou benadering dink nie – as dit werk, doen wat die beste vir jou is. Hou deursigtige rekords van die ander eienaars se vee; hou hulle op hoogte van vordering en enige bekommernisse of sake wat aandag verg. Stel dag-tot-dag bestuurder aan. Gebruik ’n duidelike, deelnemende besluitproses wat alle eienaars insluit. ’n Weidingmodel is slegs ’n stuk gereedskap. As jy moet vee minder maak, doen dit betyds. Benaderings KEUSE VAN DIER/E Richard het al baie rasse probeer en is nou op soek na diere wat vroeg ryp is en van ’n kleiner raamgrootte en droogtes beter hanteer. Hy beweeg nou na Nguni-Boran, gekruis met Brahman, en mik na 70% Afrika-genetika en 30% Zebu (Brahman).

NAU members can access the latest events information from the Namibia Agricultural Union here. Gebeurtenisse 2022 AgriOutlook-kongres 2022 AgriOutlook-kongres 2022 AgriOutlook-kongres 2022 AgriOutlook-kongres 2022 AgriOutlook-kongres 2022 AgriOutlook-kongres 2022 AgriOutlook-kongres 2022 Kom sluit by ons aan vir die langverwagte Landbouvooruitsigte-konferensie wat vir Woensdag, 5 Oktober, by die Safari Hotel, Windhoek geskeduleer is. Registrasie 7h00, begin 08h00 Registrasiefooi N$300.00 REGISTRASIEVORM Herlewingslandbou-dag Ladies Breakfast AgriOutlook 2025 AgriOutlook-kongres 2022 Kom sluit by ons aan vir die langverwagte Landbouvooruitsigte-konferensie wat vir Woensdag, 5 Oktober, by die Safari Hotel, Windhoek geskeduleer is. Registrasie 7h00, begin 08h00 Registrasiefooi N$300.00 REGISTRASIEVORM AgriOutlook-kongres 2022 Kom sluit by ons aan vir die langverwagte Landbouvooruitsigte-konferensie wat vir Woensdag, 5 Oktober, by die Safari Hotel, Windhoek geskeduleer is. Registrasie 7h00, begin 08h00 Registrasiefooi N$300.00 REGISTRASIEVORM

Visitors can access videos created by the NAU projects in support of the agricultural community. NAU-projekte Droogteondersteuning vir ons boere Episode 19 Vandag vertel Piet Gouws ons van die ondersteunende rol wat ‘n boervrou en hulle familie speel. Episode 18 Vandag gesels ons met Danie de Lange en Chris Smit oor alternatiewe ruvoerbronne, spesifiek vir kleinveeboere. Episode 17 Vandag deel Egbert Hoff sy insigte oor die huidige droogte. Neem asseblief kennis dat hierdie video in Duits is, maar Engelse onderskrifte is bygevoeg. Episode 16 Vandag deel dr. Louis du Pisani advies oor hoe om finansies te bestuur tydens ’n droogte. Ouer episodes is beskikbaar op ons YouTube kanaal.

TUIS BEVINDINGE NAVORSING TERUGVOER GEVALLESTUDIES Sleutel resultate Plaasfeite Sleutel wenke Benaderings Plaasfeite BESKRYWING Oostelike Sandveld. ONDERNEMING Beesproduksie met bietjie wild. EIENDOMSGROOTTE 9764 hektaar. FUNKSIONELE KLASSIFIKASIE VAN AREA Matig aggressiewe bosverdigting; sanderige gronde; ryp. GEMIDDELDE JAARLIKSE REËNVAL EN VERANDERLIKHEID Oor die afgelope 55 jaar was die gemiddeld 365 mm; laagste was 147 mm; hoogste was 850 mm. HOOGTE: 1200 meter bo seespieël. BESIT OF HUUR Besit; voltydse bestuur. MOTIVERING VIR VERANDERING EN BENADERING Toe die Metzgers die plaas in 1995 oorgeneem het, het hulle met kleinvee by die opstal en beeste in groter kampe geboer. Met verloop van tyd het hulle egter opgemerk dat die dieregetalle afneem en grasproduksie elke jaar verminder. Iets moes gedoen word anders gaan hulle besigheid tot niet. HOOFINNOVASIE : Split ranch-benadering Voervoer vir diere: Die gemiddelde hoeveelheid beskikbare gras en bos in kilogram per hektaar is onderskeidelik 805 en 446 wat ’n totaal van 1 251 kg/ha voer aan die vee beskikbaar stel . Boomdigtheid: Die gemiddelde houtagtige boomdigtheid is 2 234 TE/ha (boomekwivalente per hektaar). Biodiversiteit: Die gras- en boskomponent bestaan uit onderskeidelik 15 en 11 meerjarige spesies. Die biodiversiteit-indeks van die plaas is ’n medium waarde (0,5) wat daarop dui dat ’n paar spesies die gras- en boskomponent wat op die plaas groei, begin oorheers. Sleutel resultate Die split ranch-benadering bied ’n goeie raamwerk. Deur by die reëls en breë beginsels te hou, is dit maklik om te bestuur en stresvry. Geen verliese weens roofdiere as gevolg van ’n konstante menslike teenwoordigheid en daaglikse beweging deur die kampe waar vee wei nie; kalwers word vroeg reeds hanteer om die reuk van mense oor te dra; donkies vergesel koeie in kalftyd. Produksie per hektaar was van 2011 tot 2022 tussen 7.5 en 8.3 kg/ha. Besettingskoers was 78% oor die tydperk van twaalf jaar met beperkte lekvoorsiening. Geen lek met ureum word gegee nie. Tydens die droogte in 2019 moes 40% van die kudde uitgeskot word en herstel tans goed ná die droogte. Die hulpbronbasis verbeter met die terugkeer van meerjarige plante en veerkragtigheid het toegeneem. Beperkte verliese weens giftige plante; minimale bosluisbeheer word vereis as gevolg van lang rusperiodes. Geen groot infrastruktuurkoste word vereis nie en ander koste bly dieselfde. Sommige besparings is moontlik as gevolg van laer lek- en bosluisbeheerkoste. Plaas Molly Mario en Karin Metzger bedryf die afgelope 11 jaar ’n suksesvolle beesboerdery met behulp van die split ranch-benadering. Sleutel wenke Die split ranch-benadering is ’n goeie benadering. Dit maak voorsiening vir die vereenvoudiging van bestuur. Hoewel dit ook geskik is vir deeltydse boere, glo ons dat die benadering vereis dat jy teenwoordig moet wees. Kry kundige advies wanneer jy begin. Dit is duur maar die moeite werd. Begin as ’n naweekboer met ’n bykomende bron van inkomste totdat jy jou kudde gebou het en die boerdery gevestig het, beweeg dan na voltydse bestuur. Alternatiewelik kan jy ’n plaas huur om veegetalle op te bou, en dan ’n plaas koop. Neem goeie, betroubare personeel in diens en ondersteun hulle goed. Die beeswagters moet ervare en toegewyd wees; jy moet hulle egter ook motiveer, toesig hou en ondersteun. Daar moet presiese en ferm roetines wees waarby almal hou, op ’n daaglikse, weeklikse en maandelikse basis. Die split ranch-benadering is maklik, maar dit beteken nie dat jy by die huis kan sit nie – jy moet steeds weet wat aangaan en beheer oor die plaas uitoefen. Dit is baie belangrik om tussen jou beeste te beweeg, om ’n teenwoordigheid in die kampe te hê, om die grense om te ry en bewegings na te gaan, om die beeste ten minste een keer per maand te tel, en om dié wat vermis word, op te spoor. Teenwoordigheid skrik roofdiere af! Die split ranch-benadering bied ’n goeie raamwerk, maar jy moet by die reëls en breë beginsels hou. As jy wysigings aanbring, moet dit op ’n weldeurdagte, gestruktureerde manier gedoen word en nie uit paniek nie. Wildgetalle moet laag gehou word om herstel moontlik te maak. Wanneer jy begin, moenie te streng selekteer nie. Hou koeie om sodoende die getalle op te stoot en die kontantvloei aan te help. Later kan ’n mens strenger selekteer. Benaderings RESILIENCE VAN DIE PLAAS Ekologiese en finansiële veerkragtigheid tydens en ná die 2019-droogte. Die bestokking is regdeur die droogte in 2019 op 36 kg/ha gehandhaaf. GELDMAAK POTENSIAAL VAN DIE PLAAS ’n Gemiddeld van 80% kalfpersentasie van 2020 tot op datum. Die gemiddelde lewende gewig wat sedert 2019 op die plaas geproduseer is, was 12,4 kg/ha. Albei hierdie faktore dui op ’n gesonde, lewensvatbare besigheid. KEUSE VAN DIER/E Seleksie is vir vroegryp diere met hoë vrugbaarheidsyfers wat geskik is vir die plaas se toestande. Alle geselekteerde teelbulle moet mediumraam, vroegryp diere wees wat vinnig gewig optel en kondisie behou in die droë seisoen. Dekseisoene is aangepas volgens beskikbare hoë kwaliteitweiding van Maart tot Mei en van Oktober tot Desember. Kalfseisoene is van Desember tot Februarie en weer Junie tot September.

Find the latest information on all water related matters. NAU-kalender Lede hieronder kan die nuutste gebeurteniskalender van die NLU aflaai. Vir verdere inligting, kontak asseblief jou naaste Boerevereniging of die NLU-kantoor by Tel: 061 237 838 of e-pos ons hier . 31 January 2025 Recommendation by Gernot Eggert, Chairman of the NAU Water Committee. 00:00 / 01:54 Below are all relevant documents applicable to the borehole registration process. Borehole Data Collection Sheet Borehole Completion Data Request - Geohydrology WA03 - Groundwater Abstraction License Form WA04 - Application for Borehole License Ministry contact persons for applications and registrations WA08 - Application for registration of existing dams 14.02.2025: Water Act: Feedback from Ministry 07.02.2025: Water Act provisions valid from 01 March 13.12.2024: Water Act: Boreholes and Dams 13.12.2024: Water Act: Boreholes and Dams 13.09.2024: Borehole registrations – further clarification 06.09.2024: Borehole registrations 23.08.2024: Borehole registrations – questions and answers 16.08.2024: Registering my boreholes – what do I need to do? LAAI NAU 2023 KALENDER AF